Het staat iedere stichting vrij om een beloning te regelen. Dat loopt uiteen van geen enkele beloning tot het inhuren van de bestuurders als zzp-er. Maar er zijn wel regels die dan gelden bij dat inhuren of belonen. Zo geldt er een maximale belastingvrije beloning voor vrijwilligers.
- Geen beloning
- Onkostenvergoeding
- Vacatiegeld
- Declaraties op uurbasis
- Inhuren via onderneming
- Risico op fraude en oplichting
- ANBI of CBF eisen
Geen beloning
Voor de meeste organisaties is het betalen van het stichtingsbestuur niet aan de orde. De stichting is een vrijwillige club voor een goed doel. Er zijn meestal voldoende bestuurders die het voor niets willen doen. Vaak zijn er ook onvoldoende financiële middelen voorhanden om tot betaling over te gaan.
Onkostenvergoeding
Het betalen van een onkostenvergoeding is geen beloning. Je kunt bestuurders tegemoetkomen in de vorm van een onkostenvergoeding. Je kunt ervoor kiezen de werkelijke kosten (reis- en verblijfskosten bijvoorbeeld) te betalen. Dat wil zeggen dat de bestuurders hun kosten declareren bij de penningsmeester.
Vacatiegeld
Een andere optie is het belonen in de vorm van vacatiegeld (een vaste bestuursvergoeding per vergadering). Het is in dit geval gebruikelijk om alle bestuursleden hetzelfde bedrag te geven. Een andere optie is om de voorzitter als die veel voorwerk voor een vergadering doet een andere beloning te geven, meestal een factor keer de basisvergoeding.
Als een bestuurslid niet naar behoren functioneert, kan het bestuur het vacatiegeld intrekken.
De hoogte van het bedrag is vrij, zolang dit niet bovenmatig is. Lees hierover meer in het artikel De vrijwilligersregeling. Boven dat bedrag moet de bestuurder het ontvangen bedrag opgeven aan de Belastingdienst en er belasting over afdragen.
Declaraties op uurbasis
Een andere vorm van belonen is die waarin de bestuurder op basis van de door die bestuurder verrichte werkzaamheden een declaratie indient, bijvoorbeeld op uurbasis. Dat kan ook door de bestuurder in te huren als ZZP-er.
Maar let op! De bestuurder maakt zichzelf hiermee tot een betaalde medewerker, zonder dat de daarvoor verantwoordelijke functionaris (zoals normaalgesproken bijvoorbeeld de directeur) daarover zeggenschap heeft. Dit kan tot lastige situaties leiden.
Juridisch mag het bestuur het besluit om een bestuurslid in te huren niet nemen terwijl dat bestuurslid meebeslist. Je noemt dat een tegengesteld belang. De vergadering van het bestuur en het besluit vinden dan plaats zonder het bestuurslid dat je gaat inhuren. Dit is eigenlijk altijd al zo, maar tegenwoordig vastgelegd in de WBTR.
Inhuren via onderneming
Het is ook mogelijk zeker bij een commerciële stichting dat de stichting de bestuurders inhuurt via een BV. Hierdoor lijkt de stichting een non-profitinstelling, terwijl de opbrengsten naar de BV’s vloeien. Je betaalt namelijk die BV relatief veel, waardoor er in de stichting niets achterblijft. Die is dus niet winstgevend en ook niet op winst gericht. Er zijn evenveel kosten als inkomsten. Of een deel van de kosten gaat naar het goede doel en een deel naar de achterliggende BV.
Risico op fraude en oplichting
Je ziet dit model met inhuren van bestuurders ook vaak bij mensen met minder goede bedoelingen. Zo zijn er stichtingen die naar buiten optreden voor een goed doel. Zij collecteren aan de deuren. Maar achter de schermen betaalt de stichting enorme bedragen aan de bedrijfjes die erachter zitten. Dat is dus zogenaamd voor de kosten voor marketing en werving. Op die manier gaat bijna niets naar het goede doel en veel naar de achterliggende bedrijven.
Let als donateur daarom op of er bijvoorbeeld een ANBI erkenning is of een Keurmerk. Doneer bij voorkeur niet aan de deur of voor de supermarkt en al helemaal niet aan organisaties die je eigenlijk niet kent.
Een bekend voorbeeld van een organisatie waarbij de scheidslijn tussen profit en non-profit voor de buitenwereld niet heel helder was is de relief goods alliance van Sywert van Lienden. De stichting die de mondkapjes zou regelen was naar buiten een non-profit. Maar forse kosten werden betaald aan de persoonlijke BV’s en andere rechtspersonen rondom deze transacties. Het laatste woord is hierover nog steeds niet gezegd.
ANBI of CBF eisen
Als de stichting de ANBI status heeft is het niet toegestaan dat de bestuurders een bovenmatige vergoeding ontvangen. Laat staan dat ze zichzelf via een BV inhuren. Ook het CBF kent regels voor de maximale beloning van bestuurders. Er is ook nog een beloningsconvenant voor bestuurders van goede doelen.
Bestuurdersovereenkomst tussen bestuurder en stichting
De bestuurdersovereenkomst. De regeling tussen de stichting en de stichtingbestuurder. Regelt de verhouding tussen de organisatie en de bestuurder. Van groot belang voor zaken zoals de integriteit en transparantie van de stichting. Het model is toepasbaar voor iedere stichting.